ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา เหตุปะทะตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชาทำให้ประชาชนในพื้นที่เกิดความไม่มั่นใจและหวาดกลัว หลายครอบครัวอยู่ในจุดเสี่ยงที่ “บ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน” และต้องการแนวทางในการรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉิน
แม้ว่าเราหวังว่าจะไม่มีอะไรเลวร้ายเกิดขึ้น แต่การเตรียมตัวไว้ก่อนคือสิ่งที่สำคัญที่สุด บทความนี้จะเป็น “คู่มือเอาตัวรอด” สำหรับคนที่มีบ้านหรืออาศัยอยู่ในพื้นที่ใกล้แนวชายแดน ไม่ว่าจะเป็นภาคอีสานหรือภาคใดของไทยก็ตาม
เข้าใจความเสี่ยงเมื่อ บ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน
สถานการณ์ปัจจุบัน: ความตึงเครียดบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา
จากรายงานข่าวล่าสุด บริเวณชายแดนไทย-กัมพูชามีความตึงเครียดเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะพื้นที่รอยต่อในจังหวัดศรีสะเกษและสุรินทร์ เสียงปืนและแรงระเบิดในช่วงกลางคืนเริ่มมีให้ได้ยินอีกครั้ง ทำให้ประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชายแดนเริ่มวิตกกังวลถึงความปลอดภัยของชีวิตและทรัพย์สิน
ทำไมบ้านใกล้เขตชายแดนจึงเสี่ยงมากกว่าที่คิด
บ้านที่อยู่ใกล้แนวชายแดนมักไม่มีโครงสร้างป้องกันแรงระเบิดหรือการโจมตีจากอาวุธหนัก เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด เช่น การยิงปะทะ การยิงปืนใหญ่ หรือการลาดตระเวนข้ามแดน ความเสียหายที่เกิดขึ้นอาจถึงขั้นบ้านพังยับเยิน หรือสมาชิกในบ้านได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต
ผลกระทบต่อบ้านเรือนและครอบครัวในพื้นที่
ไม่ใช่แค่ความเสียหายจากระเบิด แต่ผลกระทบทางเศรษฐกิจและจิตใจก็รุนแรงไม่แพ้กัน เด็กเล็กอาจเกิดภาวะ PTSD (โรคเครียดหลังเหตุการณ์สะเทือนใจ) ผู้ใหญ่ต้องหยุดงาน ขาดรายได้ และบางครอบครัวอาจต้องอพยพออกจากบ้านตัวเองชั่วคราวหรือถาวร
เตรียมความพร้อมเมื่อบ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน เสี่ยงภัย
การเตรียมบ้านให้ปลอดภัยจากแรงระเบิดและแรงสั่นสะเทือน
- เสริมโครงสร้างบ้านให้มั่นคง เช่น ตอกเสาเข็มให้ลึกขึ้น เสริมเหล็กในจุดสำคัญ
- ติดฟิล์มนิรภัยที่กระจก เพื่อป้องกันการแตกกระจาย
- ทำจุดหลบภัยชั่วคราว เช่น ห้องใต้ดิน หรือพื้นที่หลังบ้านที่มีวัสดุป้องกันแรงกระแทก
อุปกรณ์จำเป็นที่ควรมีติดบ้านไว้เสมอ
- ชุดปฐมพยาบาล
- วิทยุพกพา (ที่ใช้ถ่าน)
- ถุงยังชีพ
- น้ำดื่มสะอาดสำรอง
- อาหารแห้ง
- ไฟฉายและแบตเตอรี่สำรอง
- เอกสารสำคัญใส่ซองกันน้ำ
แผนหลบภัยฉุกเฉินสำหรับครอบครัวในพื้นที่ชายแดน
- กำหนดจุดนัดพบภายในหมู่บ้าน
- ฝึกซ้อมแผนอพยพกับคนในบ้าน เช่น ทางออกฉุกเฉิน จุดเก็บของ
- ติดตามข่าวสารจากหน่วยงานรัฐหรือทหารในพื้นที่อย่างใกล้ชิด
จัดสรรพื้นที่บ้านเพื่อเอาตัวรอดเมื่อบ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน
จุดปลอดภัยในบ้านที่ควรใช้หลบภัย
ควรเลือกห้องที่ไม่มีหน้าต่าง หรือห้องที่อยู่ตรงกลางของบ้าน เช่น ห้องเก็บของ ห้องน้ำ หรือพื้นที่ใต้บันได หากเป็นบ้านชั้นเดียว ให้เสริมโครงสร้างในห้องดังกล่าวให้แข็งแรงพอจะต้านแรงอัดจากแรงระเบิดได้
การจัดเก็บสิ่งของให้พร้อมอพยพ
แยกกระเป๋าสำรองไว้ให้พร้อมอพยพทันที โดย 1 คนควรมีกระเป๋า 1 ใบ ที่บรรจุของจำเป็น เช่น เสื้อผ้า เอกสารสำคัญ อาหาร และอุปกรณ์เอาตัวรอด
เคล็ดลับเสริมความแข็งแรงให้โครงสร้างบ้านแบบประหยัด
- ใช้กระสอบทรายเสริมตามกำแพง หรือปิดทางเข้าบ้าน
- ใช้แผ่นไม้หรือฟิวเจอร์บอร์ดหนาทำเป็นเกราะปิดหน้าต่าง
- ใช้บล็อกซีเมนต์เรียงซ้อนสร้างกำแพงเสริมตรงจุดเสี่ยง
หากต้องอพยพเพราะบ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน
สิ่งที่ควรเตรียมก่อนออกจากบ้าน
- ตรวจสอบว่าทุกคนในบ้านปลอดภัย
- ปิดแก๊สและไฟฟ้า
- ล็อกบ้านให้แน่นหนา
- นำสัตว์เลี้ยงไปด้วยหากทำได้
ติดต่อใครได้บ้างเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน
- ศูนย์อพยพของอบต./อำเภอ
- เบอร์ฉุกเฉิน: 191 (ตำรวจ), 1669 (กู้ชีพ), 199 (ดับเพลิง)
- กลุ่มไลน์หรือเฟซบุ๊กของหมู่บ้าน
วิธีปกป้องทรัพย์สินและบ้านเมื่อทิ้งไว้ชั่วคราว
- ถ่ายรูปบ้านและทรัพย์สินไว้ก่อนออก
- ฝากเพื่อนบ้านที่อยู่พื้นที่ห่างเขตเสี่ยงคอยสังเกต
- ไม่ทิ้งของมีค่าหรือเงินสดไว้ในบ้าน
เคสจริงของชาวบ้านจากพื้นที่ชายแดนไทย-กัมพูชา
ปี 2554 มีเหตุปะทะบริเวณปราสาทพระวิหาร ชาวบ้านในจังหวัดศรีสะเกษหลายร้อยครอบครัวต้องอพยพกลางดึก บางครอบครัวไม่มีเวลาหยิบของ มีเพียงเสื้อผ้าติดตัว 1 ชุด บางคนสูญเสียบ้านทั้งหลัง
สิ่งที่เจ้าของบ้านอยากบอกต่อ
“บ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน ต้องมีแผนเผชิญเหตุ ไม่ใช่แค่ภาวนาให้มันไม่เกิด” — ชาวบ้าน จ.ศรีสะเกษ
“อุปกรณ์เล็กน้อยอาจช่วยชีวิตคุณและลูกหลานได้ในวันที่ไม่คาดคิด”
ข้อคิดสำคัญสำหรับบ้านใกล้เขตชายแดนในอนาคต
- เตรียมไว้ก่อน ดีกว่าตอนวิ่งหนีแล้วไม่มีอะไรติดมือ
- ทำให้บ้านพร้อม แม้คุณจะไม่อยากให้มันเกิด
- สร้างความเข้าใจในชุมชน และช่วยกันดูแลกันในยามวิกฤต
หากคุณมี บ้านอยู่ใกล้เขตชายแดน อย่าคิดว่า “มันคงไม่เกิดกับเรา” เพราะเมื่อเกิดขึ้นแล้ว การเตรียมตัวไว้ล่วงหน้าอาจเป็นสิ่งเดียวที่ช่วยรักษาชีวิตและทรัพย์สินของคุณได้ การมีแผน การเตรียมอุปกรณ์ และการฝึกฝนคนในบ้านคือสิ่งที่ทุกบ้านควรทำตั้งแต่วันนี้
เรื่องอื่นที่น่าสนใจ : 8 ต้นไม้ไล่ยุง ปลูกง่าย ใช้งานได้จริง ปลอดภัยทั้งคนและสัตว์เลี้ยง